បក្សភ្លើងទៀនគ្រោងប្រមូលផ្តុំសមាជិក-សមាជិកា និងអ្នកគាំទ្រប្រមាណ១ម៉ឺននាក់នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យនាពេលខាងមុខ នៅពេលដែលសាលាក្រុងភ្នំពេញអនុញ្ញាតឱ្យប្រមូលផ្តុំសម្តែងមតិដោយសន្តិវិធី។  កម្មវត្ថុនៃការសម្តែងមតិរបស់បក្សភ្លើងទៀន គឺដើម្បីទាមទារចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៧ ឆ្នាំ២០២៣ ក្រោយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញសម្រេចបដិសេធការចុះឈ្មោះបក្សភ្លើងទៀនឱ្យចូលរួមបោះឆ្នោត។ ជុំវិញគម្រោងប្រមូលផ្តុំគ្នាសម្តែងមតិនេះ អ្នកវិភាគយល់ថា ជាការខកចិត្តទៅនឹងសេចក្តីសម្រេចរបស់គជប និងជាការបង្ហាញការប្រឆាំងទៅនឹងអ្វីដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចោទប្រកាន់មកលើបក្សភ្លើងទៀនថា មានគំនិតទុច្ចរិត។ តែយ៉ាងណា អ្នកវិភាគព្រួយបារម្ភថា បក្សភ្លើងទៀនអាចប្រឈមការចោទប្រកាន់ជុំវិញការបង្កចលាចលបន្ថែមមុនបោះឆ្នោត ប្រសិនបើការសម្តែងមតិធ្វើខុសពីទម្រង់ច្បាប់។

ជាទូទៅថវិកាជាតិសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ដល់រដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិបច្ចុប្បន្ននេះ ត្រូវគេមើលឃើញថានៅតិចតួចនៅឡើយ គឺប្រមាណជា១៣%។ តាមរយៈថវិកាជាតិជាង១០%នេះ អង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនយល់ឃើញថាមិនអាចឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការបច្ចុប្បន្នបានទេ។ តាមអង្គការសង្គមស៊ីវិល យ៉ាងហោចណាស់ថវិកាប្រមាណពី២០ ទៅ៣០% នៃថវិកាជាតិប្រចាំឆ្នាំទើប អាចជួយទ្រទ្រង់ដល់តម្រូវការចាំបាច់របស់ថ្នាក់មូលដ្ឋាន។

ការ​តស៊ូ​ទាមទារ​ឲ្យ​ចុះ​បញ្ជីរ​បស់​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​ បាន​ដើរ​មក​ដល់​ផ្លូវ​អស់​ជម្រើស​នៅ​ក្រោយ​ពេល​ដែល​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​បាន​សម្រេច​តម្កល់​ការ​បដិសេធ​របស់​គណៈ​កម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត។​ ការណ៍​នេះ ​អ្នក​តាមដាន​បញ្ហា​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​ យល់​ថា​ ស្ថានភាព​របស់​អ្នក​ប្រជាធិបតេយ្យ​បាន​ដើរ​មក​ដល់​ចំណុច​ទាល់​ច្រក​ អស់​ផ្លូវ​នឹង​បន្ត។​ ក៏​ប៉ុន្តែ​អ្នក​តាម​ដាន​ខ្លះ ​យល់​ថា ​នេះ​មិន​មែន​ជា​បរាជ័យ​ឡើយ។​ តើ​អ្នក​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពិត​ជា​អស់​ផ្លូវ​ ក្រោយ​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​មិន​អាច​ចូល​រួម​ការ​បោះឆ្នោត?​

គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​ ដែល​ជា​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដ៏​ធំ​មួយ​នៅ​កម្ពុជា​ មិន​បាន​ចូលរួម​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាង​រាស្រ្ត ​នីតិកាល​ទី៧​ ឆ្នាំ​២០២៣​នេះ​ឡើយ​ ដោយសារ​តែ​គណៈ​កម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ (គ.ជ.ប)​ បដិសេធ​មិន​ទទួល​យក​​ការ​ចុះ​បញ្ជី ​ខណៈ​ក្រុម​ប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ​វិញ​ បាន​រក្សា​ការ​សម្រេច​របស់​ គ.ជ.ប​ ទុក​ជា​បានការ​ដោយ​បិទ​ផ្លូវ​តវ៉ា។​ ការ​សម្រេច​បែប​នេះ ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ចេញ​មក​ប្រតិកម្ម​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ ហ៊ុន សែន​ ថា​បញ្ហា​នេះ​ ជា​ល្បិចកល​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ណា​ម្នាក់​របស់​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​ ដែល​មិន​ចង់​ឲ្យ​គណបក្ស​នេះ​ចូលរួម​ការ​បោះឆ្នោត​ ក្នុង​ចេតនា​ដើម្បី​ឲ្យ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ដាក់​សម្ពាធ​មក​លើ​កម្ពុជា។​

 ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែឧសភាម្សិលមិញ បានសម្រេចមិនអនុញ្ញាតឲ្យគណបក្សភ្លើងទៀន ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងដ៏ស្រួចស្រាល់នឹងគណបក្សកាន់អំណាចបានចូលរួមនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៧ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣នេះ។ ការសម្រេចដោយបិទផ្លូវតវ៉ានេះ ធ្វើឲ្យគណបក្សភ្លើងទៀនខកខានការចូលរួមបោះឆ្នោតដ៏សំខាន់។ ជាការខកខានដែលត្រូវបានចោទសួរថា តើវាជាសេណារីយ៉ូដែលបានគ្រោងទុកឬយ៉ាងណា?